W niedzielę 31 sierpnia 1930 roku uciekło z zakładu poprawczego w Chojnicach, na Pomorzu kilku wychowanków. Część z nich udała się do restauracji i na salę taneczną hotelu Centralnego, następnie wałęsała się po mieście. W piątek dnia 1 bm. dyrekcja ukarała uciekinierów zaś pozostałych również ukarała bowiem wyszła z założenia, że jeżeli karać to wszystkich.
Przygotowania do buntu rozpoczęły się 2 bm. O godzinie 10 wtedy napadnięto na dozorcę Czapiewskiego, i odebrano mu klucze od cel, w których trzymano uciekinierów. W środę rano o godzinie 6 przybył na salę, gdzie znajdowali się zbuntowani, dyrektor zakładu ks. Niklewski i wszczął z wychowankami pertraktację, ustalono że sprawcą napadu na dozorcę Czapiewskiego był wychowanek Maćkowiak, którego miała spotkać z tego powodu kara.
Zabudowania zakładu poprawczego.
Dyrektor polecił dozorcom Laskowskiemu i Przybylakowi odstawić głównego prowodyra do aresztu. Dozorcy, widząc uzbrojonych około 90 wychowanków wzbraniali się, wówczas dyrektor wydał stanowczy rozkaz pojmania Maćkowiaka. Posłuszni rozkazowi uchwycili M. wówczas Maćkowiak dał hasło do szturmu, i cała zgraja otoczyła dozorców i dyrektora.
Wychowanek Kuksa mając w ręku żelazną sztabę uderzył nią w głowę dozorcy Przybylaka, z okrzykiem bólu Przybylak wyrwał się na szczęście na korytarz, gdzie osunął się na ławkę. Jeden z wychowanków rzucił się na rannego dozorcę z nożem w ręku, lecz drudzy odrzucili napastnika od rannego.
Wówczas podskoczył inny wychowanek i żelazną nakrywką bił Przybylaka tak długo po głowie, aż ten z jękiem osunął się na ziemie, utraciwszy przytomność. Tymczasem na sali pobito dyrektora, który zdołał w końcu zbiec. Pozostały dozorca Laskowski cudem uniknął śmierci.
Wychowankowie zabarykadowali się w sali. Dopiero przybyła policja, rozbroiła ich i pięciu prowodyrów osadziła w areszcie. Po południu wychowankowie udali się do swych zajęć.
Tak przedstawiała się ostateczna pruska koncepcja architektoniczna zakładu poprawczego w Chojnicach.
Na podstawie ?Gazety Warszawskiej? nr 265 z 1930 r.
